Studiegids

nl en

Nederlandse taal en cultuur

De bachelor Nederlandse taal en cultuur omvat een driejarige opleiding. Er wordt aandacht besteed aan de Nederlandse letterkunde, de Nederlandse taalkunde en de taalbeheersing.
Het eerste jaar bestaat geheel uit verplichte vakken, even als het eerste semester van het tweede jaar. In het vierde semester kan je al gaan voorsorteren voor je specialisatie (taalkunde, letterkunde, taalbeheersing). In het derde jaar is er ruimte (30 ec) voor het volgen van een minor en kies je definitief voor een van de specialisaties.

Eerste jaar

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

Vorm en betekenis in het Nederlands 5
Taalverleden van het Nederlands 5
Taal in gebruik 5
Inleiding in de Nederlandse letterkunde van de Middeleeuwen 5
Basisapparaat en cultuurgeschiedenis 5
Kerncurriculum: Inleiding literatuurwetenschap 5

TWEEDE SEMESTER

Taalverwantschap en taalverandering 5
Rapporteren over onderzoek 5
Inleiding Moderne Nederlandse Letterkunde 5
Argumentatieve en retorische analyse 5
Inleiding in de Nederlandse letterkunde van de Vroegmoderne Tijd 5
Analyse en interpretatie van proza en poëzie 5

Tweede jaar

Naast de verplichte onderdelen zijn er drie keuzemogelijkheden:

(1) in het eerste semester kan je bij Onderzoeksvragen kiezen tussen Middeleeuwen en Vroegmoderne tijd
(2) in het tweede semester kies je één van de drie onderzoekmodules
(3) in het tweede semester kies je één accentwerkgroep

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

Stilistiek 5
Woord en Zin 5
Presenteren en presentatieonderzoek 5
Taalverandering en taalvariatie 5
Aspecten moderne Nederlandse letterkunde: literatuurtheorie 5

Kies één van deze twee

Onderzoeksvragen Middeleeuwen 5
Onderzoeksvragen Vroegmoderne tijd 5

TWEEDE SEMESTER

Klassieke en moderne retorica 5
Norm en taal 5
Nederlandse literatuur in internationaal verband 5
Boek- en tekstcultuur 5

Kies één van de volgende drie vakken:

Geschiedenis en praktijk van het taalkundig bedrijf 5
Onderzoeksmethoden Taalbeheersing 5
Editiewetenschap 5

Accentgroep naar keuze:

Moderne Nederlandse letterkunde vanaf 1900 5
Alles over Walewein 5
Gouden teksten uit de Renaissance 5
Accentwerkgroep Nederlandse Taalkunde: Taalkunde en retorica 5
Tekstontwerp en persuasieonderzoek 5

Derde jaar

In het derde jaar volg je het verplichte kerncurriculumvak Wetenschapsfilosofie (5 ects) en daarnaast 30 ECTS aan keuzevakken in de vorm van een minor of een individueel samengesteld keuzepakket.

Voorts moet je een specialisatie kiezen. In het kader van je specialisatie moet je

(1) het accenttentamen van de gekozen specialisatie doen (*)
(2) twee accentwerkgroepen op het gebied van je specialisatie hebben gedaan (**)
(3) je BA-eindwerkstuk schrijven op het gebied van je specialisatie

(*) Verdeeld over de semesters zijn er twee mogelijkheden: ofwel twee accentwerkgroepen in het eerste semester en het accenttentamen in het tweede semester, ofwel één accentwerkgroep in elk semester en het accenttentamen in het eerste semester.

(**) Samen met de accentwerkgroep die je in het tweede semester van je tweede jaar hebt gevolgd, heb je dan in totaal drie accentwerkgroepen gedaan. Minimaal twee daarvan moeten liggen op het gebied van je specialisatie.

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

Keuzeruimte (Nederlands) 15
Kerncurriculum: Wetenschapsfilosofie 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Moderne letterkunde

21ste-eeuwse poëzie 5
Moderne Nederlandse letterkunde 1766-1900: Helden en herinneringscultuur. 5
Recente romans: globalisering en migratie. 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Taalbeheersing

Woorden als wapens: retorische effecten van formuleringskeuzes 5
Kritisch denken, kritisch schrijven 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Oudere letterkunde

Onsterfelijke helden 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Taalkunde

Van sms-taal tot verkavelingsvlaams: veranderingen in het Nederlands vroeger en nu 5
Zin en tekst 5

Kies het Accenttentamen van je specialisatie.

Accenttentamen Moderne Letterkunde 5
Accenttentamen Oudere Letterkunde 5
Accenttentamen Taalkunde 5
Accenttentamen Taalbeheersing 5

TWEEDE SEMESTER

Keuzeruimte (Nederlands) 15

Accentwerkgroepen Specialisatie Oudere letterkunde

Alles over Walewein 5
Gouden teksten uit de Renaissance 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Moderne letterkunde

Moderne Nederlandse letterkunde vanaf 1900 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Taalkunde

Accentwerkgroep Nederlandse Taalkunde: Taalkunde en retorica 5

Accentwerkgroepen Specialisatie Taalbeheersing

Tekstontwerp en persuasieonderzoek 5

Kies het Accenttentamen van je specialisatie (indien niet afgelegd in het eerste semester)

Accenttentamen Moderne Letterkunde 5
Accenttentamen Oudere Letterkunde 5
Accenttentamen Taalbeheersing 5
Accenttentamen Taalkunde 5
BA eindwerkstuk Nederlandse taal en cultuur 10

Bijzondere colleges

Vak EC Semester 1 Semester 2
College gastschrijver 5
Inleiding Oudfriese Taal en Cultuur 5

Meer info

Eindtermen van de opleiding
Het programma
BA-eindwerkstuk en afstudeereisen
Aansluitende programma’s

Eindtermen van de opleiding

Bachelors Nederlandse taal en cultuur beschikken over:

  • algemene kennis van en inzicht in de neerlandistiek, dat wil zeggen in de systematiek en de globale historische ontwikkeling van de Nederlandse taal, de belangrijkste schrijvers, stromingen en theorieën uit de Nederlandse letterkunde en de grote lijnen van de Nederlandse taalbeheersing;

  • algemene kennis van en inzicht in de historische ontwikkeling van de neerlandistiek alsmede enige kennis van en inzicht in de grondslagen van de neerlandistiek;

  • algemene kennis van en inzicht in de kernbegrippen, het apparaat, de onderzoeksmethoden en -technieken e.d. van de Nederlandse taalkunde, letterkunde en taalbeheersing;

  • enig inzicht in de maatschappelijk-culturele betekenis van de neerlandistiek en de speciale positie ervan en

  • algemene academische vaardigheden op het gebied van schriftelijke en mondelinge presentatie en ICT.

Voorts beschikt de bachelorstudent aan het eind van de drie-jarige opleiding over op zijn specialisatieterrein nader toegespitste vaardigheden en kennis.
Zie ook: www.hum.leidenuniv.nl/studenten/reglementen/.

Bindend studieadvies (BSA)

Voor meer informatie over de BSA-regeling en het bijbehorende studiebegeleidingsplan, zie www.studenten.leidenuniv.nl/rechtspositie-en-regelingen/regelingen/bsa.html.

Het programma

De opleiding Nederlandse taal en cultuur kent drie secties, te weten: Letterkunde, Taalkunde en Taalbeheersing van het Nederlands.

Eerste jaar: propedeuse
Het eerste jaar van het bachelorprogramma bestaat voor het grootste deel uit onderdelen van het hoofdvak waarin plaats is voor vakken uit alle drie hierboven genoemde secties. Ook wordt aandacht besteed aan algemene vaardigheden die voor de rest van de studie van belang zijn. Daarnaast wordt in het eerste jaar tezamen met studenten van andere opleidingen Geesteswetenschappen het vak Inleiding Literatuurwetenschap gevolgd. Er is in het eerste jaar geen keuzemogelijkheid voor de student. Alle onderdelen zijn verplicht en moeten met een voldoende worden afgesloten om het propedeusediploma te kunnen behalen. Heeft men nog niet aan alle eisen voor de propedeuse voldaan, dan hanteren sommige secties voorwaarden waaraan moet worden voldaan, alvorens men in het tweede jaar verder kan gaan met vakken behorend bij die secties.

Tweede jaar en derde jaar
Het eerste semester van het tweede jaar is gevuld met zes verplichte hoofdvakonderdelen. Het tweede semester kent vier verplichte hoofdvakonderdelen; daarnaast moet de student één uit drie methodenmodules kiezen die door de verschillende secties worden aangeboden; ten slotte kiest de student één accentwerkgroep uit het aanbod van de verschillende secties. Zijn keuze moet hij vóór het begin van het semester kenbaar maken. Dit kan via uSis.

In het derde jaar volgen studenten twee accentwerkgroepen en leggen zij een literatuurtentamen af. Dit alles bij de sectie waarbij ze hun bachelorwerkstuk willen schrijven. Te kiezen valt uit werkgroepen Oudere Letterkunde, Moderne Letterkunde, Taalkunde of Taalbeheersing. Verdeeld over de semesters zijn er twee mogelijkheden: ofwel twee accentwerkgroepen in het eerste semester en het literatuurtentamen in het tweede semester, ofwel één accentwerkgroep in elk semester en het literatuurtentamen in het tweede semester. Het bachelorwerkstuk wordt in het tweede semester geschreven. Naast de onderdelen van het hoofdvak volgt de student het verplichte facultaire vak Wetenschapsfilosofie in het eerste semester.
Ten slotte heeft de student in zijn derde jaar een keuzeruimte.

Keuzeruimte
In het derde jaar van de bacheloropleiding is er een keuzeruimte van 30 ec (15 ec per semester). Voor meer informatie over de mogelijkheden voor invulling van deze keuzeruimte zie de e-Studiegids onder Minoren, keuzevakken en keuzepakketten.

Aanwezigheidsplicht
Tijdens werkcolleges geldt een aanwezigheidsplicht. Studenten mogen per college maximaal twee van de dertien bijeenkomsten missen (ongeacht de reden). Studenten die meer dan twee keer afwezig zijn geweest dienen contact op te nemen met de studieadviseur. Als er naar diens oordeel sprake is van bijzondere omstandigheden, kan van de regel om maximaal twee bijeenkomsten te mogen missen worden afgeweken. De studieadviseur neemt zijn/haar besluit in overleg met de docent(en) en maakt de uitkomst kenbaar aan de student en de betrokken docent(en).

BA-eindwerkstuk en afstudeereisen

Om te kunnen afstuderen moeten studenten het programma van 180 ec hebben behaald, voldoen aan de eisen van de keuzeruimte en, als onderdeel van het programma, hun BA-eindwerkstuk met succes hebben afgerond. Het BA-eindwerkstuk is een werkstuk van 10 ec dat wordt geschreven in samenhang met een derdejaarswerkcollege. De opleiding hanteert een scriptiebegeleidingsplan.
Hierin staan alle stappen van het begeleidingstraject beschreven en het dient als basis voor de te maken afspraken tussen de beoogde scriptiebegeleider en de student. Men is gerechtigd het bachelordiploma in ontvangst te nemen als alle onderdelen van het studieprogramma met een voldoende zijn afgesloten en de scriptie als voldoende is beoordeeld. De regeling van het BA-eindwerkstuk is te vinden op: www.hum.leidenuniv.nl/studenten/reglementen/.

Specialisaties
Studenten specialiseren zich in hun derde jaar in een van de vier specialisaties die de opleiding kent: Taalbeheersing, Oudere Letterkunde, Moderne Letterkunde of Taalkunde. De specialisatie bestaat uit het volgen van ten minste twee accentwerkgroepen, het afleggen van het accenttentamen en het schrijven van het BA-eindwerkstuk binnen de gekozen specialisatie.

Aansluitende Masterprogramma’s

Het bachelordiploma Nederlandse taal en cultuur geeft zonder verdere selectie toegang tot de eenjarige masteropleiding Neerlandistiek. Studenten kunnen afhankelijk van hun resultaten, ook toegang krijgen tot een tweejarige onderzoeksmasteropleiding.
Na het afronden van de eenjarige masteropleiding Neerlandistiek kunnen studenten die tevens een bachelordiploma Nederlandse taal en cultuur bezitten en die zich willen voorbereiden op een loopbaan in het voortgezet onderwijs, de lerarenopleiding bij het ICLON gaan doen (een jaar voltijd, twee jaar deeltijd) en daarmee een eerstegraads lesbevoegdheid verwerven. Als je in de keuzeruimte de educatieve minor (30 ec) hebt afgerond en je reeds je masterdiploma hebt behaald, dan kun je met een verkort traject de lerarenopleiding volgen (30 ec in plaats van 60 ec).
Voor meer informatie over de verschillende masteropleidingen en de inschrijvingsprocedure, zie www.mastersinleiden.nl.