Studiegids

nl en

De insulaire wereld. Eilanden en globalisering

Vak
2010-2011

Toegangseisen

Beschrijving

Aansluitend bij het middeleeuwse wereldbeeld, waarin de continenten Azië, Afrika en Europa drie grote eilanden vormen, zal in dit college de geschiedenis worden bestudeerd vanuit het perspectief van het eiland. Welke rol speelden eilanden in de expansie- en globaliseringsprocessen tussen circa 900 en 1600?
De geschiedenis van eilanden wordt gekenmerkt door paradoxen: centrum of periferie, realiteit of mythe, bestemming (stabilitas loci) of tussenstop (peregrinatio).
De collegereeks valt in drie delen uiteen: het eerste deel bestaat uit een geografische tour d’horizon waarin per college een aantal eilanden in één zee de revue passeren; de Middellandse Zee (b.v. Balearen, Sicilië, Cyprus), de Oostzee (b.v. Seeland, Gotland), de Noordzee (b.v. Britse eilanden, Waddeneilanden), de Noordelijke IJszee (b.v. Lofoten, IJsland), en de Atlantische Oceaan (b.v. Canarische Eilanden, Azoren). Vervolgens zullen deze eilanden, uitgaande van thema’s als urbanisatie, kerstening, staatsvorming, verdediging, middelen van bestaan, exploratie of verbeelding aan een vergelijkende studie worden onderworpen. In het laatste deel van de collegereeks staat de verbeelding van eilanden en de insulaire identiteit centraal. De comparatieve benadering biedt verrassende inzichten in de verplaatsing van mensen, producten, kennis en religie van en naar door zee omspoelde territoria en daarmee in de insulaire dynamiek van middeleeuws Europa in een globaliserende wereld.

Leerdoelen

  • Kennis van expansie- en globaliseringsprocessen, in het bijzonder die met een maritieme dimensie.

  • Inzicht in de lange termijnontwikkeling van de dynamische randgebieden van middeleeuws Europa in al haar facetten.

  • Het systematisch leren zoeken naar en bestuderen van secundaire literatuur en primair bronnenmateriaal.

  • Het gecombineerd leren gebruiken van de resultaten van historisch, letterkundig en archeologisch onderzoek ten behoeve van een werkstuk waarin aan de hand van een betoog een probleemstelling wordt geformuleerd, uitgewerkt en beantwoord.

Rooster

Semester 2, zie hier

Onderwijsvorm

Werkcollege. (NB. verplichte aanwezigheid zie studiereglement Instituut voor Geschiedenis, art 2)

Toetsing

Werkstuk (50%), referaat (25%) en bijdrage discussie tijdens college (25%)

Blackboard

Ja, voor het ter beschikking stellen van studiemateriaal en voor de resultaten van opdrachten.

Literatuur

Lezen voor de instaptoets:

  • C. Depraetere, ‘The Challenge of Nissology: a Global Outlook on the World Archipelago Part I: Scene Setting the World Archipelago’, Island Studies Journal 3 nr. 1 (2008) 3-16 (http://vre2.upei.ca/sites/vre2.upei.ca.islandstudies.ca/files/ISJ-3-1-2008-Depraetere1-FINAL_0.pdf)

  • F. Braudel, La Méditerrannée et le monde méditerranéen à l’époque de Philippe II (Parijs 9e druk 1990) ‘Les îles’, 177-199. (Kan ook in Nederlandse of Engelse vertaling worden gelezen).

  • A.W. Crosby, Ecological imperialism. The biological expansion of Europe, 900-1900 (Cambridge 1986 of latere druk) hoofdstuk 4 ‘The Fortunate Isles’, 70-103.

  • J. Diamond, Collapse. How societies choose to fail or survive (Londen etc 2005) hoofdstuk 6 ‘The Viking prelude and fugues’, 178-210. * P. Horden en N. Purcell, The corrupting sea. A study of Mediterranean history (Oxford en Malden Mass. 2000) 133-143, 224-230.

Deze literatuur zal te zijner tijd beschikbaar zijn op de studiezaal geschiedenis van de UB

Aanmelden

Zie aanmeldingsprocedure.

Contact

E-mail: dr. L.H.J. Sicking