Studiegids

nl en

Kritisch denken, kritisch schrijven

Vak
2022-2023

Toegangseisen

Geen.

Let op: dit vak wordt in beide semesters aangeboden. In het tweede semester krijgen studenten voorrang die zich niet in het eerste semester hebben ingeschreven.

Beschrijving

Hoe komt het dat (zelfs hoogopgeleide) mensen zich bedienen van redeneringen die niet kloppen? En waarom zijn we zo slecht in het doorzien van drogredenen en andere onzin? In dit college bestuderen we psychologische inzichten over de werking van ons brein en brengen deze in verband met fenomenen als waarheidsvinding, complottheorieën, pseudowetenschap, propaganda en nepnieuws. Modern psychologisch onderzoek toont aan dat de mens is uitgerust met cognitieve mechanismen die ons in staat stellen om snel te handelen als dat nodig is. Daardoor zijn we vaak geneigd om causaliteit te zien of te generaliseren, delen we de wereld op in afgebakende categorieën en zijn we vrij goedgelovig. Deze mechanismen waren in een ver verleden van groot belang als overlevingsstrategieën en kunnen nog steeds van nut zijn bij onze dagelijkse routines. Ze hinderen ons echter bij zaken die reflectie vereisen.

Leerdoelen

Na succesvolle afronding van de collegereeks kun je:

  • de valkuilen bij het redeneren/argumenteren benoemen en beschrijven;

  • de relatie tussen deze valkuilen en de drogredenen die eruit voort kunnen vloeien toelichten;

  • deze drogredenen herkennen in je eigen argumentatie en in die van anderen;

  • de beoordelingsnormen benoemen en toepassen van de op college behandelde argumentatietypen;

  • een kritische gedachtegang over de behandelde onderwerpen op papier zetten;

  • samen met een medestudent een discussie over de collegestof en opdrachten voorbereiden en leiden.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing en weging

Toetsing

  • Tentamen 70%

  • Presentatie 20%

  • Participatie 10%

Een eventuele onvoldoende voor het referaat kun je niet herkansen en moet je compenseren met het tentamen. Je bent geslaagd als het gewogen eindcijfer minimaal een 5,5 is.

Weging

Zie hierboven.

Herkansing

  • De presentatie kun je niet herkansen; een laag cijfer hiervoor kun je compenseren met de overige cijfers.

  • Het tentamen kun je wel herkansen.

  • Is je eindcijfer ook na herkansing onvoldoende, dan moet je het vak volgend jaar opnieuw volgen.

Nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen/werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen/werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

Op het college krijg je een studiewijzer met een literatuurlijst. Bekijk tijdig op Brightspace welke teksten je voor het eerste college moet bestuderen.

Inschrijven

Inschrijven via My Studymap is verplicht.

Aanmelden Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc.: Onderwijsadministratie Reuvensplaats.

Opmerkingen

Studenten Nederlandse taal en cultuur en overige studenten voor wie deze cursus een verplicht onderdeel is van het programma (zie ‘Maakt deel uit van’) hebben voorrang bij het volgen van de cursus wanneer de maximale capaciteit bereikt is. Overige studenten dienen voor inschrijving eerst toestemming te vragen aan de studieadviseur via stuconederlands@hum.leidenuniv.nl.