Prospectus

nl en

Liederen op de moord op Floris V en hun doorwerking na de Middeleeuwen

Course
2013-2014

Toegangseisen

Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen. Het college is dus onder meer toegankelijk voor Masterstudenten Neerlandistiek (met een BA Nederlandse Taal en Cultuur of Dutch Studies), maar ook voor Masterstudenten die zich specialiseren in de richting Engels, Duits, Frans, Italiaans, Geschiedenis en Kunstgeschiedenis.

Beschrijving

Kort nadat Floris V, graaf van Holland, op 27 juni 1296 door Gerard van Velzen met een reeks zwaardsteken om het leven werd gebracht, ontstond het gerucht dat de moordenaar werd gedreven door een persoonlijk motief: graaf Floris V zou Van Velzens echtgenote hebben verkracht. Dit opmerkelijke gegeven speelt tot op de dag van vandaag een rol in de beeldvorming rond de moord op Floris V. In deze Mastergroep wordt nader ingegaan op zeven eeuwen historische beeldvorming in literatuur en beeldende kunst. Tijdens het college gaat de aandacht vooral uit naar middeleeuwse teksten. Voortbouwend op de tijdens het college opgedane kennis van historiografische en literaire bronnen, wordt in de nota een nieuwe weg ingeslagen. Studenten kiezen als uitgangspunt een toneelstuk, kroniek, kinderboek, strip of historische roman uit de na-middeleeuwse periode. Ze geven een analyse van het beeld dat daarin van de moord wordt opgeroepen (met bijzondere aandacht voor het al dan niet gebruikte verkrachtingsmotief), gaan in op de bronnen die de auteur heeft geraadpleegd en geven een contextuele verklaring voor het beeld dat in elk van de bronnen wordt geconstrueerd. Waar mogelijk wordt de traditie van het middeleeuwse en vroegmoderne lied in de beschouwing betrokken. Ter voorbereiding op het eerste college lezen alle deelnemers de historische roman De laatste dagen van Floris V. Een middeleeuws moordverhaal van Renée Vink (1996). De werkgroep wordt afgesloten met een studentensymposium, waarbij ook gasten van buiten worden uitgenodigd.. Bij het college hoort een excursie naar het Muiderslot, waar Floris V gevangen heeft gezeten.

Leerdoelen

  • Kennis: Deelnemers nemen kennis van de primaire literatuur aangaande de moord op Floris V van middeleeuwen tot heden. Zij doen dat aan de hand van de originele bronnen (handschriften, oude en latere drukken). Ook stellen zij zich op de hoogte van de wetenschappelijke discussie rond deze teksten, vooral sedert 1800. De aandacht gaat daarbij vooral uit naar de beeldvorming rond de moord op de Hollandse graaf in de Nederlandse literatuur, geschiedenis en kunstgeschiedenis. Tevens maken deelnemers kennis met de vraag of en zo ja in hoeverre de historieliederen op de moord op Floris V gebruikt kunnen worden als historische bron (rond deze historieliederen bestaat hieromtrent momenteel een controverse).

  • Inzicht: Studenten maken kennis met uiteenlopende productiemethoden van teksten (handschrift en druk, middeleeuwse en vroegmoderne tekstcultuur) en de gevolgen die dat heeft voor de (aard van de) variatie die zich voordoet in teksten (Cerquiglini). Tevens maken zij kennis met het verschijnsel intertekstualiteit (tussen teksten onderling en tussen tekst en beeld) en het begrip mediëvisme.

  • Vaardigheden: Deelnemers leren teksten te analyseren en met elkaar in verband te brengen aan de hand van theoretische concepten als intertekstualiteit, hermeneutiek, beeldvorming, mediëvisme en krijgen inzicht in de wijze waarop deze concepten met elkaar in verband kunnen worden gebracht. Ze presenteren hun bevindingen zowel mondeling als schriftelijk.

Rooster

Donderdag, 11.00-13.00 uur..

Onderwijsvorm

Werkcollege
Zelfstandige literatuurstudie
Excursie
Scriptie

Studielast

  • Totale studielast: 280 uur – Uren die aan het volgen van de colleges worden besteed: 26 uur (werkcollege) – Tijd beschikbaar voor het bestuderen van de verplichte literatuur en het maken van opdrachten: 141 uur – Excursie: 3 uur – Schrijven van een werkstuk: 110 uur

Toetsing

  • werkstuk (70%) – mondelinge presentatie (tijdens een studentensymposium) (15%) – enkele opdrachten en deelname aan de discussie tijdens het college (15%)

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor het ter beschikking stellen van een gedetailleerde collegebeschrijving, studiemateriaal, contact met studenten e.d.

Literatuur

Aan te schaffen:

  • E.H.P. Cordfunke, Floris V, Een politieke moord in 1296. Zutphen, 2011.

  • Renée Vink, De laatste dagen van Floris V. Een middeleeuws moordverhaal. Schoorl, 1996. (Tegenwoordig ook leverbaar als e-book; op www.boekwinkeltje.nl is het papieren boek vaak tweedehands te vinden.)
    Studenten dienen de (spannende) historische roman van Renée Vink te lezen voorafgaand aan het eerste college.
    Verdere leesstof wordt eind augustus/begin september op Blackboard gepubliceerd, tegelijk met een uitgebreide collegebeschrijving.

De titels (liefst als een lijst met punten) van bij de cursus te gebruiken handboeken en/of syllabi; waar deze aangeschaft moeten worden en in hoeverre deze literatuur vooraf bestudeerd moet worden.

Aanmelden

Via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Contractonderwijs via: http://www.hum.leidenuniv.nl/onderwijs/contractonderwijs/

Contact

Prof.Dr. Wim van Anrooij, Nederlands, P.N. van Eyckhof 1 (WSD-complex, gebouw 1167, kamer 101A) – w.van.anrooij@hum.leidenuniv.nl – 071-5272121