Studiegids

nl en

Materieel Strafrecht

Vak
2020-2021

Toegangseisen

Inleiding Strafrecht.

Beschrijving

In het vak Inleiding Strafrecht heeft u onder andere kennisgemaakt met het materiële strafrecht. Het materiële strafrecht is dat deel van het strafrecht dat betrekking heeft op strafrechtelijke aansprakelijkheid. Van strafrechtelijke aansprakelijkheid is sprake wanneer is voldaan aan de vier voorwaarden voor strafbaarheid: 1) een menselijke gedraging die 2) valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving, 3) wederrechtelijk is en 4) aan schuld te wijten. Uitwerking van deze vier voorwaarden vindt plaats in strafbaarstellingen en algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid. De strafbaarstellingen vormen het bijzonder deel, de algemene leerstukken het algemeen deel van het materiële strafrecht. In deze cursus wordt vooral ingegaan op de algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid. Leerstukken als wederrechtelijkheid, causaliteit, opzet, culpa, poging en voorbereiding, daderschap en deelneming en de strafuitsluitingsgronden komen aan bod. Aan de hand van bestudering van wetgeving, jurisprudentie en literatuur worden deze verschillende leerstukken door u bestudeerd. Daarbij gaat het om kennis van de (inter)nationale herkomst van algemene leerstukken, alsmede het belang daarvan in het licht van het strafrecht binnen een democratische rechtsstaat, om het begrijpen van de inhoud van de algemene leerstukken en om het toepassen van deze leerstukken in concrete casus. Tevens wordt, waar mogelijk, gewezen op overeenkomsten en verschillen tussen algemene leerstukken en vergelijkbare leerstukken in andere rechtsgebieden, in het bijzonder het burgerlijk recht en het bestuursrecht.

Voor studenten die dit vak volgen in het kader van de bachelor Criminologie geldt dat dit vak deel uitmaakt van de leerlijn Recht, Beleid & Organisatie.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Doel van het vak is de bestudering van materieelrechtelijke leerstukken. Daarbij gaat het om kennis van en inzicht in de systematiek en inhoud van verschillende materieelrechtelijke leerstukken, waaronder opzet, schuld, causaliteit, wederrechtelijkheid, poging en voorbereiding en deelneming, alsmede om de toepassing daarvan in concrete casus aan de hand van wetgeving en van voorgeschreven literatuur en jurisprudentie.

Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:

  • U kunt strafbaarstellingen ordenen en categoriseren, de inhoud ervan toelichten en uitleggen welke algemene leerstukken in een strafbaarstelling tot uitdrukking worden/welk algemeen leerstuk tot uitdrukking wordt gebracht;

  • U kunt de algemene leerstukken van materieel strafrecht op begripsniveau categoriseren, ordenen, van elkaar onderscheiden, in onderling verband en samenhang plaatsen en met elkaar vergelijken;

  • U kunt schetsen welke invloed de rechtspraak van de Hoge Raad (en andere (internationale) gerechten) heeft op de ontwikkeling van algemene leerstukken van materieel strafrecht en dat illustreren aan de hand van concrete casuïstiek;

  • U kunt op navolgbare en juridisch correcte wijze algemene leerstukken, in het bijzonder wederrechtelijkheid, opzet en culpa, causaliteit, poging en voorbereiding, daderschap en deelneming en strafuitsluitingsgronden uit concrete (gemiddeld complexe) casus deduceren en relateren aan in concrete casus omschreven feiten en omstandigheden;

  • U kunt op navolgbare en juridisch correcte wijze vraagstukken, voortvloeiend uit concrete (gemiddeld complexe) casus en betrekking hebbend op algemene leerstukken van materieel strafrecht, in het bijzonder wederrechtelijkheid, opzet en culpa, causaliteit, poging en voorbereiding, daderschap en deelneming en strafuitsluitingsgronden, oplossen;

  • U kunt op navolgbare en juridisch correcte wijze demonstreren/toelichten hoe oplossingen van vraagstukken, omschreven in concrete (gemiddeld complexe) casus en betrekking hebbend op algemene leerstukken van materieel strafrecht, doorwerken in het beslissingsmodel van artikel 348/350 Sv.

Rooster

Zie de opleidingspagina van de website.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 11

  • Namen docenten: prof. mr. dr. J.W. Ouwerkerk en mr.dr. J.G.H. Altena

  • Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 7

  • Namen docenten: nog nader bekend te maken

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering en uitwerking van de per onderwijsweek aangegeven opdrachten.

Tijdens de werkgroep staat een analyse en praktische toepassing van delen van de voorgeschreven stof (wetgeving, jurisprudentie en literatuur) centraal. In de werkgroep ligt de nadruk op het beantwoorden van vragen naar aanleiding van een gemiddeld complexe casus. De casus is in het werkboek van het vak opgenomen. Studenten worden geacht de vragen behorend bij de casus voorafgaand aan de werkgroep te hebben voorbereid. Bij inschrijving voor een werkgroep verplichten studenten zich dan ook nadrukkelijk tot schriftelijke voorbereiding van en (inter)actieve deelname aan deze vorm van onderwijs.

Casuscolleges

  • Aantal à 2 uur: 4

  • Naam docent: Nog nader bekend te maken

  • Vereiste voorbereiding: Bestudering en uitwerking van de per onderwijsweek aangegeven opdrachten.

Tijdens het casuscollege staat, net als in de werkgroep, een diepgaande analyse en praktische toepassing van delen van de voorgeschreven stof (wetgeving, jurisprudentie en literatuur) centraal. De docent behandelt aan de hand van vragen naar aanleiding van een casus de voorgeschreven stof van die week. Studenten wordt de gelegenheid gesteld tot het stellen van vragen. Voor het casuscollege hoeft de student zich niet in te schrijven. Wel wordt van de student een interactieve houding verwacht.

Responsiecollege (onder voorbehoud)

  • Aantal à 2 uur: 1

  • Naam docent: nog nader bekend te maken

  • Vereiste voorbereiding: Bestudering van de totale hoeveelheid voorgeschreven studiestof. Tijdens deze bijeenkomst zullen vooraf per email gestelde vragen over de stof worden behandeld en wordt aandacht besteed aan en geoefend voor het tentamen. Het responsiecollege vindt slechts doorgang wanneer voldoende vragen zijn gesteld.

Inloopspreekuur

  • Aantal à 1 uur: 11

  • Namen docenten: nog nader bekend te maken

  • Vereiste voorbereiding: geen, het betreft een mogelijkheid op individuele basis vragen voor te leggen aan de docent over onderdelen van de studiestof die u niet (goed) begrijpt.

Toetsing

Tussentoets

  • Een tussentoets (van nader te bepalen duur) in een van de breekweken van het onderwijs in de vorm van een tentamen, waarbij de tot dan toe voorgeschreven stof wordt getoetst door middel van meerkeuzevragen.

  • De tussentoets telt voor 30% van het eindcijfer.

  • De tussentoets maakt een verplicht onderdeel uit van het eerstekanstentamen.

  • De tussentoets kan niet worden herkanst.

  • De tussentoets geldt slechts voor het eerstekanstentamen dat wordt afgenomen in het jaar dat de tussentoets is gemaakt.

  • De tussentoets telt niet mee voor het hertentamen.

  • De tussentoets bestaat uit meerkeuzevragen.

Tentamen

  • Tentamen van 3 uur met open vragen (resultaat is 70% van het eindcijfer). Getoetst wordt alle voor het vak voorgeschreven stof.

  • Hertentamen van 3 uur met open vragen (resultaat is 100% van het eindcijfer). Getoetst wordt alle voor het vak voorgeschreven studiestof.

  • Het (her)tentamen bestaat uit meerdere casus op basis waarvan enkele vragen moeten worden beantwoord. Getoetst wordt het kunnen deduceren, relateren van algemene leerstukken aan in concrete casus omschreven feiten en omstandigheden, oplossen van vraagstukken voortvloeiend uit concrete casus en betrekking hebbend op algemene leerstukken, en demonstreren/toelichten hoe oplossingen van vraagstukken, omschreven in concrete casus en betrekking hebbend op algemene leerstukken, doorwerken in het beslissingsmodel van art. 348/350 Sv.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en jurisprudentie, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, casuscollege, werkgroep en eventuele andere onderwijsvormen.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • C. Kelk en F. de Jong, Studieboek materieel strafrecht, Kluwer (laatste druk).

  • K. Vriend, Arresten strafrecht/strafprocesrecht, Deventer: Kluwer (laatste druk). Het is studenten echter ook toegestaan de voorgeschreven arresten te downloaden uit Kluwer Navigator.

  • Diverse aanvullende artikelen (n.n.b) die o.a. te downloaden zullen zijn via Kluwer Navigator.

Werkboek:

  • Werkboek Materieel strafrecht bachelor 2, 2020-2021.

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinator: mr. dr. J.G.H. Altena

  • Werkadres: Steenschuur 25, kamer B3.29

  • Bereikbaarheid: tijdens spreekuur (zie Brightspace) en e-mail

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7529

  • E-mail: strafrechtalgemeen@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Strafrecht en Criminologie

  • Afdeling: Strafrecht en Strafprocesrecht

  • Kamernummer secretariaat: B3.11

  • Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-16.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7529

  • E-mail: strafrechtalgemeen@law.leidenuniv.nl