Studiegids

nl en

De Weimarrepubliek, 1918-1933: de kwetsbaarheid van de democratie

Vak
2019-2020

Toegangseisen

De propedeuse is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar.

Beschrijving

Sinds de recente opkomst van het populisme (Trump etc.) is de kwetsbaarheid van de democratie een actueler en belangrijker thema dan ooit tevoren. De Duitse Weimarrepubliek (1918-1933) is wat dat betreft een klassieke casus. Hoe, waarom en vanuit welke hoeken werd deze prille democratie bedreigd? Hoe sterk waren de instituties? Was de ondergang van de Weimarrepubliek onvermijdelijk? Welke lessen zijn uit de geschiedenis van de Weimarrepubliek te trekken? Met deze vragen heeft dit college tevens een grote maatschappelijke en politieke urgentie.

Centraal in het college staat de vraag naar de (in)stabiliteit van de Weimarrepubliek op verschillende momenten in haar geschiedenis. Het uitgangspunt is dat de republiek niet wordt benaderd vanuit haar eindpunt – de ondergang in 1933 –, zoals nog steeds veel gebeurt (met de focus op Hitler en het nazisme), maar juist vanuit haar kansen, vitaliteit en potentie. Immers: de Weimarrepubliek was ook voorgeschiedenis van de democratische Bondsrepubliek, en niet alleen van het nazisme. Juist ook de verschillen met het Derde Rijk zullen aandacht krijgen, zoals het antisemitisme, dat in de jaren twintig minder vooruit wees naar het Derde Rijk dan men zou verwachten. Steeds opnieuw zal zo aandacht worden gevraagd voor de meerduidigheid, de nuances en vele ambivalenties van de Weimarrepubliek – kortom, voor de openheid van de geschiedenis.

Om dit uitgangspunt vorm te geven, worden ‘twee Duitslanden’ onderscheiden: een völkisch-nationalistisch/autoritair Duitsland versus een democratisch Duitsland. Daarbij wordt de Weimarrepubliek in drie periodes ingedeeld: 1. 1918-1923; 2. 1924-1929; 3. 1930-1933. Per periode wordt gewogen hoe de twee Duitslanden zich ten opzichte van elkaar verhielden. Nadrukkelijk zal een multidisciplinaire benadering worden gehanteerd, waarbij politiek, economie, sociale verhoudingen en cultuur geen gescheiden domeinen zijn, maar in hun onderlinge samenhang worden belicht.
In het college spelen primaire bronnen een belangrijke rol (naast een handboek). Gebruikt worden onder meer partijprogramma’s, kranten, tijdschriften, politieke pamfletten, ideologische geschriften, (delen uit) wetenschappelijke en filosofische werken en eugenetische handboeken; dagboeken en brieven; romans, films, toneelstukken, autobiografieën, reportages. Het werkstuk zal gebaseerd zijn op probleemgestuurd bronnenonderzoek.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, met speciale aandacht;
    -bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties; in het bijzonder bij de track Amerikaanse Geschiedenis: voor Amerikaans exceptionalisme; de VS als multiculturele samenleving en de uitwerking daarvan in de historiografie, de intellectuele wisselwerking tussen de VS en Europa; in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het ontstaan van wereldomvattende netwerken die een steeds intensievere circulatie van mensen: dieren, gewassen, goederen en ideeën bewerkstelligen, en de centrale rol van de Europese expansie daarin vanaf circa 1500.

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;
    -bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen; in het bijzonder bij de track Amerikaanse Geschiedenis: voor exceptionalisme; analyseren van historiografische en intellectuele debatten; en in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het combineren van historiografische debatten met empirisch onderzoek in primaire bronnen en/of het verbinden van gescheiden historiografische tradities door middel van innovatieve vraagstelling.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

  • 9) De student heeft gedegen kennis van en inzicht in de geschiedenis van Duitsland in de beschreven periode en inzicht in het complexe vraagstuk van continuïteit en discontinuïteit in de Duitse geschiedenis en in enkele belangrijke historiografische discussies.

  • 10) De student kan probleemgestuurd bronnenonderzoek doen, dat resulteert in een goede mondelinge presentatie en schriftelijk werkstuk.

Rooster

Zie Rooster BA Geschiedenis

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht
    Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Studielast

Totale studielast 10 EC x 28 uur = 280 uur.

  • Bijwonen college: 2 uur x 14 weken = 28 uur

  • Voorbereiden college: 60 uur

  • Maken opdracht(en) : 20 uur

  • Voorbereiding voor toetsing: n.v.t.

  • Toetsing: n.v.t.

  • Schrijven werkstuk (inclusief bestuderen Literatuur): 172 uur

  • Vrij aan te vullen onderdelen: n.v.t.

Toetsing

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 6-10

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-5, 9-10

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 6

Weging

  • Werkstuk: 70 %

  • Referaat: 15 %

  • Participatie: 15 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Blackboard.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Blackboard.

Nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Blackboard

Blackboardwordt gebruikt voor:

  • collegeschema

  • deadlines opdrachten en werkstuk

  • beschikbaar stellen van primaire bronnen (via links e.d.)

Literatuur

  • Colin Storer, A Short History of the Weimar Republic (London, New York 2013).

  • Primaire bronnen worden via Blackboard beschikbaar gesteld.

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Dr. P.G.C. Dassen

Opmerkingen

Een absolute voorwaarde voor deelname aan het college: vanwege het intensieve bronnengebruik dienen studenten goed Duits te kunnen lezen.