Studiegids

nl en

Rechtsfilosofie I

Vak
2017-2018

Toegangseisen

Geen.

Beschrijving

Centraal staat de vraag wat rechtvaardigheid is. Daaraan gerelateerde kwesties zijn de vraag naar goed en kwaad in het algemeen, de vraag wat onze rechten en plichten – jegens elkaar én onszelf – zouden moeten zijn, de vraag hoe we tot een rechtvaardig oordeel komen, de vraag naar de rechtvaardige staat, enzovoort.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Doel van Rechtsfilosofie I is de student op een zodanig niveau te brengen dat hij in staat is:

  • de hoofdlijnen van de wereldbeschouwingen uit de Klassieke Oudheid en de Moderne tijd uit te leggen, alsmede hoe deze van invloed zijn op actuele idealen en beginselen van recht en rechtvaardigheid, en hoe die op hun beurt zich verhouden tot het positieve recht.

  • de overeenkomsten en verschillen tussen deze posities te begrijpen en deze in een redelijk beargumenteerd betoog neerleggen.

  • een juridische, ethische en/of politieke casus of een andere opgegeven probleemstelling (een zg. ‘hard case’ die niet zonder meer met een beroep op het geldende recht opgelost kan worden) op te lossen aan de hand van één (of meerdere) van de onderliggende wereldbeschouwingen achter de diverse visies op recht en rechtvaardigheid.

  • in de werkgroepen aan de hand van wekelijks te schrijven, korte essays van beperkte moeilijkheidsgraad een canonieke rechtsfilosofische tekst doorgronden en daar helder over te schrijven, spreken, debatteren en reflecteren.

  • in deze essays toegankelijk, helder en overtuigend uit te leggen hoe de rechtsfilosofische argumentatie luidt in de tekst in kwestie.

  • de tekst in kwestie toe te passen op actuele juridische, ethische en/of politieke hard cases en daar in een beargumenteerd betoog een rechtsfilosofisch verdedigbare oplossing voor te schetsen.

  • de tekst in kwestie in de context van zijn tijd kritisch te evalueren en de relevantie ervan voor de huidige tijd te beoordelen en te demonstreren in een goed beargumenteerd betoog.

Na afronding van het vak dienen de studenten de volgende kwalificaties te hebben verworven:

  • Hij kan de hoofdlijnen van de achter het recht liggende wereldbeschouwingen uit de Klassieke Oudheid en de Moderne tijd uitleggen, alsmede hoe deze van invloed zijn op idealen en beginselen van recht en rechtvaardigheid, en hoe die op hun beurt zich verhouden tot het positieve recht.

  • Hij kan de overeenkomsten en verschillen tussen deze posities begrijpen en deze in een redelijk beargumenteerd betoog neerleggen.

  • Hij kan een juridische, ethische en/of politieke casus of een andere opgegeven probleemstelling (een zg. ‘hard case’ die niet zonder meer met een beroep op het geldende recht opgelost kan worden) oplossen aan de hand van één (of meerdere) van de onderliggende visies op het recht en de rechtvaardigheid.

  • Hij kan in de werkgroepen aan de hand van wekelijks te schrijven korte essays een canonieke rechtsfilosofische tekst op hoofdlijnen doorgronden en daar helder over schrijven, spreken, debatteren en reflecteren.

  • Hij kan in deze essays toegankelijk, helder en overtuigend uitleggen hoe de gedachtegang en rechtsfilosofische argumentatie luidt in de tekst in kwestie.

  • Hij kan die gedachtegang en argumentatie toepassen op actuele juridische, ethische en/of politieke hard cases of andere problemen en daar in een goed beargumenteerd betoog een rechtsfilosofisch verdedigbare oplossing voor schetsen.

  • Hij kan de tekst in kwestie in de context van zijn tijd kritisch te evalueren en de relevantie ervan voor de huidige tijd beoordelen en demonstreren in een redelijk beargumenteerd betoog.

Rooster

Zie de opleidingspagina van de website.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 7

  • Namen docenten: Prof. Dr. A.A.M. Kinneging

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering opgegeven literatuur, te vinden op Blackboard.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 7

  • Namen docenten: Prof. dr. A.A.M. Kinneging, mr. dr. B.C. Labuschagne, dr. T.J.M. Slootweg, mr. G.H.A. Versluis, e.a.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van opgegeven literatuur en schrijven van essays. NB: reeds op de eerste bijeenkomst dient een schriftelijk essay ingeleverd te worden. Zie de Blackboard-omgeving.

  • Indien de student zich inschrijft voor het werkgroeponderwijs, dan is hij verplicht aan alle bijeenkomsten daarvan deel te nemen. Indien de student niet voldoet aan deze aanwezigheidsplicht, dan kan hij vervolgens niet meer deelnemen aan het werkgroeponderwijs van het vak en moet hij het werkgroepherkansingstentamen afleggen, zie hierna. De werkgroepdocent kan, indien hij oordeelt dat sprake is van overmacht, een student maximaal twee bijeenkomsten vrijstellen van de aanwezigheidsplicht.

  • Uitgangspunt van het vak is dat de toetsing bestaat uit deeltoetsen en dat de aanwezigheidsplicht samenhangt met het karakter van een zogenoemde praktische oefening.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijk essay over de hoorcollegestof. Dit bepaalt voor 50% het eindcijfer. De herkansing voor dit deel bestaat uit een schriftelijk hertentamen. Nabespreking: individueel of in kleine groepen.

  • Essays over de werkgroepstof, wekelijks in te leveren bij aanvang van de werkgroep. Daarvan worden die van week 1, 3 en 5 in ieder geval nagekeken, alsmede twee essays uit de overige weken. Het gemiddelde van deze vijf cijfers bepaalt het werkgroepcijfer. Het werkgroepcijfer bepaalt voor 50% het eindcijfer. De herkansing van het werkgroepgedeelte vindt plaats door middel van een (apart) werkgroep-hertentamen, zowel voor diegenen die voor het werkgroepcijfer lager dan 5,5 hebben gehaald als voor diegenen die te veel werkgroepbijeenkomsten hebben gemist.

  • Voor ieder onderdeel (tentamen algemeen deel, werkgroepcijfer) geldt dat men er ten minste een 5,5 voor dient te halen om te kunnen slagen voor het vak als geheel.

  • Het deelcijfer voor elk van beide onderdelen blijft geldig tot en met de herkansing, maar vervalt met ingang van het volgend academisch jaar. Aanvragen voor verlenging van de geldigheidsduur moeten bij de Examencommissie ingediend worden, en wel gedurende het lopend academisch jaar.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER) voor zover dit vak onderdeel uitmaakt van het verplicht curriculum van de opleiding (d.w.z. geen vrije keuzevak). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke tentamen over de hoorcollegestof opnieuw afleggen. Raadpleeg hiervoor het OIC.

Inleverprocedures
Meer specifieke informatie verschijnt op Blackboard.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en de tijdens het hoorcollege behandelde stof.

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
Hoorcollege: zie de Blackboard–omgeving.

Werkgroepen: zie de Blackboard-omgeving.

Werkboek:
Geen.

Reader:
Geen.

Aanbevolen studiemateriaal
Zie de Blackboard-omgeving.

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2010, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum.

Aangezien er verschillende werkgroepen worden aangeboden, met (een) eigen denker(s) en thema’s, worden op de Blackboard-omgeving van Rechtsfilosofie ongeveer één maand voorafgaand aan de inschrijving werkgroepbeschrijvingen aangeboden, waaruit de student een keuze voor een werkgroep kan maken.

De inschrijving sluit één week voorafgaand aan het onderwijs.

Contact

Instituut/afdeling

  • Instituut: Metajuridica

  • Afdeling: Rechtsfilosofie

  • Kamernummer secretariaat: A 319

  • Openingstijden: maandag tot en met donderdag van 09.00 - 16.30 uur en vrijdag van 09.00 - 14.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 75 48

  • E-mail: rechtsfilosofie@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Dit vak vormt een inleidend en oriënterend deel (Rechtsfilosofie I) binnen een geheel met deel Rechtsfilosofie II dat verdere verdieping biedt. Beide delen I en II bezitten elk hun eigen, maar cumulatieve leerdoelen.
Deel I vormt een verplicht onderdeel voor studenten in de opleidingen Nederlands recht, Notarieel recht en de combinatievakken in het eerste semester. Deel II is een gebonden keuzevak in het tweede semester voor studenten Rechtsgeleerdheid.

Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO. Let op dat er wel voldaan moet worden aan de toegangseisen.