Studiegids

nl en

Het idee van ordening: lijsten, opsommingen en collecties in literatuur en kunst

Vak
2015-2016

Toegangseisen

Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen.

Beschrijving

In zijn recente studie Art and Photogrpahy in the Age of New Media laat Ernst van Alphen zien hoe kunstenaars vanaf 1930, maar vooral vanaf 1960 geïnspireerd raken door het thema van ‘het archief’. Dit thema in de moderne kunst kan worden gezien als reactie op en ondervraging van een eeuwenoude praktijk van de organisatie en documentatie van kennis – ook in het geheugen – in de vorm van lijsten, opsommingen en collecties. Hierbij valt te denken aan standaardlijstjes zoals de zeven planeten, de negen engelenkoren, de vier humoren, de zeven hoofdzonden en de Negen Besten (en de veelvuldige neerslag van dit alles in literatuur en beeldende kunst), maar ook aan het stilistische middel van meer of minder unieke opsommingen van heersers, steden, en bijbelse, klassieke en historische exempelfiguren. In de Vroegmoderne Tijd materialiseert dit type denken zich in de opkomst van kunst- en rariteitenkabinetten, en later van (vaak: nationale) musea. Bouwstenen van het geheugen die gemeengoed waren in de Middeleeuwen leven voort in latere periodes en hebben het moderne denken ingrijpend bepaald.
Dit interdisciplinair opgezette college – met aandacht voor literatuur, kunst en geschiedenis – beslaat de Middeleeuwen en de Vroegmoderne Tijd, met uitstapjes naar de periode ervoor en erna. Het richt zich op de constanten en variabelen in de praktijk van het denken en de functie van het geheugen zoals zich dat materialiseert in lijsten, opsommingen en collecties, de verbanden daartussen, en de neerslag daarvan in literatuur en beeldende kunst.

Leerdoelen

  • Kennis: Studenten maken kennis met tal van lijsten, opsommingen en collecties in literatuur en beeldende kunst, en met constanten en variabelen in de wijze waarop met dit verschijnsel wordt omgegaan in de loop der eeuwen, van Middeleeuwen tot heden.

  • Inzicht: Studenten zijn in staat lijsten, opsommingen en collecties die zich voordoen in het literaire domein te herkennen en te verbinden met vergelijkbare verschijnselen in de kunstgeschiedenis en deze in hun onderlinge samenhang te analyseren in de context van de tijd waarin ze functioneren en tegen de achtergrond van de voorafgaande traditie.

  • Vaardigheden: Studenten zijn in staat een actuele vakdiscussie te analyseren. Ze kunnen daarover zowel mondeling als schrifteljk rapporteren.

Rooster

Zie het rooster van de opleiding MA Neerlandistiek / Dutch Studies

Onderwijsvorm

Werkcollege

Studielast

  • Totale studielast: 280 uur;

  • Uren die aan het volgen van de colleges worden besteed: 2 uur werkcollege per week x 13 = 26 uur;

  • Tijd voor het bestuderen van de verplichte literatuur, het maken van opdrachten, het voorbereiden van de mondelinge presentatie: 143 uur;

  • Tijd voor het schrijven van een werkstuk (inclusief inlezen /onderzoek): 111 uur.

Toetsing

  • Discussie, opdrachten en een korte presentatie (15%)

  • Mondelinge presentatie over het te schrijven werkstuk of een gedeelte ervan (15%)

  • Werkstuk (70%.

  • Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de drie deelcijfers, waarbij het cijfer voor het werkstuk niet lager mag zijn dan een 5,5.

Herkansing

  • Wie voor het werkstuk lager dan een 5,5 haalt, krijgt een eenmalige mogelijkheid tot herschrijven. Aan het eventueel herschrijven gaat een gesprek met de docent vooraf.

Blackboard

Er is een blackboardcursus aanwezig. Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus.
Zie Blackboard.

Literatuur

  • Ernst van Alphen, Staging the Archive. Art and Photography in the Age of New Media. Chicago: University of Chicago Press, 2015. * Umberto Eco, De betovering van lijsten. Amsterdam: Bert bakker, 2011.

Aanmelden

Aanmelden als student via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

N.v.t.

Contact

Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Prof.dr. W. van Anrooij, Nederlandse Taal en Cultuur, P.N. van Eyckhof 1, kamer 101A. Tel. 071-5272121. Zijn e-mailadres is w.van.anrooij@hum.leidenuniv.nl.

Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071 5272 2604. Het e-mail adres is: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.

Opmerkingen

N.v.t.