Studiegids

nl en

Wij zijn democraten! Democratische praktijken in de 19e en 20e eeuw

Vak
2013-2014

Toegangseisen

Geen

Beschrijving

Als historici het hebben over het proces van democratisering is dat vrijwel zonder uitzondering in een grand narrative waarin politieke instituties de hoofdrol spelen. Het gaat dan bijvoorbeeld over de overgang naar een constitutionele monarchie, naar een betere representatie van de bevolking in het parlement en vooral over de daaraan verwante uitbreiding van het kiesrecht. In dit college willen we onderzoeken in hoeverre het verhaal van democratisering ook te vertellen is als een verhaal waarin burgers een hoofdrol spelen. Daarbij gaan we uit van het idee dat democratie veel meer is dan alleen democratische politieke instellingen: het is ook een praktijk die aangeleerd en geoefend moet worden. Wanneer burgers zich de democratische praktijken toe-eigenen stimuleren en ondersteunen zij de ontwikkeling en het goed functioneren van de democratische instellingen.
In de achttiende en negentiende eeuw ontwikkelden burgers nieuwe ideeën en praktijken van burgerschap. De burger wilde een grotere rol spelen in het publieke en uiteindelijk ook het politieke leven. In allerlei initiatieven experimenteerden ze met praktijken van goed burgerschap en goede politiek: de manier waarop bestuursleden van verenigingen werden gekozen werd bijvoorbeeld steeds democratischer. Maar ook vrouwen, jongeren en andere politieke outsiders als socialisten oefenden zich via lees- en debatgezelschappen in de eigenschappen die een burger nodig zou hebben om goed te kunnen participeren in het politieke leven. Door dat respectabele gedrag in het openbaar te tonen in bijvoorbeeld beheerste protesten, toonden ze dat democratie niet zou leiden tot chaos. Zo werd in veel westerse landen een democratische geest en praktijk ontwikkeld nog voordat er bijvoorbeeld algemeen kiesrecht verleend was. Maar ook na de invoering van dat kiesrecht was de gehechtheid van de burger aan het idee van democratie van belang. Al bestond er kiesrecht en was de democratie in constitutionele zin gerealiseerd, het bleef voor burgers een uitdaging zichzelf en anderen betrokken te houden op de waarde van democratie.

Leerdoelen

  • Kennis van en inzicht in de historische context en achtergronden van eigentijdse ontwikkelingen (in het bijzonder met betrekking tot democratie en nationale identiteit).

  • Kennis van en inzicht in de historische ontwikkeling van staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur in Europa in de moderne tijd.

  • Het vermogen om relatief grote hoeveelheden informatie en materiaal te organiseren en te verwerken.

  • Het vermogen kritisch te reflecteren op kennis en inzichten neergelegd in vakwetenschappelijke literatuur.

Rooster

Zie rooster Geschiedenis.

Onderwijsvorm

Hoorcollege

Studielast

De totale studielast bedraagt 140 uur (5 ECTS), te verdelen over 24 uur college (12 weken maal 2 uur) en 116 uur zelfstandige literatuurstudie. (of in het geval van uitbreiding tot 10 ECTS: 256 uur zelfstandige literatuurstudie).

Toetsing

Deeltoets met vijf essayvragen halverwege het semester (bepaalt voor 50% het eindcijfer), gevolgd door een tentamen met nogmaals vijf essayvragen aan het einde van het semester (idem).

NB: het is mogelijk dit college uit te breiden tot 10 ECTS. De daarvoor vereiste extra inspanning bestaat uit een mondeling literatuurtentamen over een van de behandelde deelonderwerpen naar keuze, af te leggen bij de desbetreffende docent. Neem voor de literatuuropgave en een datum contact op met de docent van uw keuze.

Blackboard

Bij dit college hoort een Blackboard-site, waarop de docenten na afloop van hun colleges hun eventueel gebruikte PowerPoint presentaties beschikbaar zullen stellen.

Literatuur

  • John Dunn, Setting the People Free. The Story of Democracy (London: Atlantic Books, 2005), ISBN 1 84354 211 0, 246 pp.

  • Aanvullende teksten (artikelen) zullen via Blackboard ter beschikking worden gesteld

Aanmelden

Aanmelden via uSis.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Studeren à la carte.
Aanmelden voor Contractonderwijs.

Contact

Voor nadere informatie kunt u terecht bij de coördinatoren van de cursus, Mw. Dr. M.J. Janse en Dr. H.J. Paul.