Archieven 1300-1600

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis, Nederlandse Geschiedenis of Economische en Sociale Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

Per slot van rekening

Archieven bevatten vele fascinerende documenten die van groot belang zijn voor historisch onderzoek. Het meest interessant zijn misschien nog wel de talloze rekeningen, vol van details over personen, gebouwen en financiën, maar ook vol van geheimzinnige tekeningetjes en aantekeningen. Wat kunnen we leren van de archiefdocumenten wanneer we ze als objecten onderzoeken?
Zie bijvoorbeeld deze tekening en deze in het Leiden Mediavilists Blog.

Dit college zal beginnen met een kennismaking met het archief, vroeger en nu. Het zal echter vooral gericht zijn op het gebruik, de vormgeving en de illustratie van de oudste rekeningen van de graven van Holland en de heersers van Bourgondië en Habsburg en uiteindelijk de Republiek. We zullen proberen lange historische ontwikkelingslijnen te reconstrueren vanaf de oudste rekeningen uit het begin van de veertiende eeuw tot de exemplaren van na de Reformatie in de late zestiende eeuw. Hoe werden zij ontworpen in de veertiende eeuw, wat resteerde daarvan rond 1600?
Om te kunnen werken met de originele bronnen zal een deel van het college zal plaatsvinden in het Nationaal Archief te Den Haag.

Het seminar start met een entreetoets over Hoofdstuk 2 uit: M. Friedrich, The Birth of the Archive: A History of knowledge (Ann Arbor 2018). Voor meer informatie, zie Brightspace.

middeleeuwen/vroegmodernetijd
cultuurgeschiedenis/economischegeschiedenis/politiekegeschiedenis/socialegeschiedenis

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

1. Een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
   a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
   b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
   c. een wetenschappelijk debat analyseren;
   d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.
2. Een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
   a. een realistische planning hanteren;
   b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
   c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
   d. feedback geven en ontvangen;
   e. aanwijzingen van de docent verwerken.
3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
4. bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
5. bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
6. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

7. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek;

• bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: van de middeleeuwse grondslagen van de Europese geschiedenis; in het bijzonder van etniciteit, staatsvorming, internationale handel en scheepvaart, en contacten met de buiten-Europese wereld.

• bij de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis: van staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw;

• bij de afstudeerrichting Economische en Sociale Geschiedenis: de verklaring van verschillen tussen groepen vanuit een vergelijkend perspectief (lokaal, regionaal of internationaal; met nadrukkelijke aandacht voor klasse, gender, etniciteit, religie en seksualiteit) en de rol van individuen, (internationale) organisaties, bedrijven en (internationale) organisaties (inclusief kerken) in processen van insluiting en uitsluiting; aandacht voor de mondiale interactie van handelsnetwerken in de vroegmoderne tijd, de negentiende-eeuwse industrialisatie van Nederland in wereldhistorisch perspectief in de periodeca. 1500 tot nu.

8. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;

• bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: voor het gebruik van laatmiddeleeuwse administratieve bronnen en geschiedschrijving met betrekking tot de Nederlanden in brede zin; paleografie, bronnenkunde;

• bij de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis: primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis;

• bij de afstudeerrichting Economische en Sociale Geschiedenis voor de toepassing van sociaalwetenschappelijke en economische concepten, het verwerven van inzicht in de interactie tussen beleid en economie en in sociale processen; het gebruik van zowel kwalitatieve als kwantitatieve primaire bronnen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

9. begrijpt op welke wijze administratieve bronnen functioneren;
10. heeft inzicht in de vorm en inhoud van middeleeuwse en vroegmoderne rekeningen.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

• Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien jet niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing

Toetsing

• Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
  getoetste leerdoelen: 1-5, 7-10

• Entreetoets
  getoetste leerdoelen: 9

• Mondelinge presentatie
  getoetste leerdoelen: 3-6, 9-10

• Participatie
  getoetste leerdoelen: 6

Weging

• Werkstuk: 60%

• Entreetoets: 10%

• Referaat: 15%

• Participatie:15 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven in de desbetreffende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuur

• Hoofdstuk 2 uit: M. Friedrich, The Birth of the Archive: A History of knowledge (Ann Arbor 2018)

• Delen (tba) uit: Randolph A. Head. Making Archives in Early Modern Europe. Proof, Information, and Political Record-Keeping, 1400-1700 (Cambridge 2019). Online beschikbaar via UB

• Delen (tba) uit: Eric Ketelaar, A social history of the archive (2020), online beschikbaar.

Inschrijven

De inschrijving verloopt via een invulformulier dat alle Geschiedenisstudenten toegestuurd krijgen op de dag dat de inschrijvingen opengaan.

• Bij onvoldoende belangstelling kunnen werkcolleges worden geannuleerd.

• Annulering is mogelijk tot 2 weken voor aanvang van het college. Studenten worden meteen geïnformeerd en maken in overleg met hun studieadviseur een alternatieve keuze.

• Werkcolleges gaan zeker door bij een inschrijving van 24 personen.

Contact

• Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

• Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

In principe wordt het college deels verzorgd in het Nationaal Archief in Den Haag. Dat is echter afhankelijk van de medewerking van het Nationaal Archief.