Studiegids

nl en

Organisaties in de rechtshandhaving

Vak
2022-2023

Toegangseisen

Dit vak is toegankelijk voor studenten die toegelaten zijn tot de master Criminaliteit en rechtshandhaving, specialisatie Criminologie en Veiligheidsbeleid (zie ook OER).

Beschrijving

In het vak staat het functioneren van de strafrechtspleging in de Nederlandse praktijk centraal. Vanuit een gecombineerd criminologisch, bestuurskundig en organisatorisch perspectief wordt bestudeerd wat de rol is van verschillende actoren in de strafrechtspleging en hoe deze in de loop der jaren is ontwikkeld door veranderende verwachtingen vanuit de politiek en samenleving. Bovendien wordt geanalyseerd hoe deze verschillende actoren invulling geven aan hun formele taken en welke uitdagingen en dilemma’s zich hierbij aandienen.
De nadruk zal liggen op de organisaties die van oudsher een cruciale rol spelen binnen de strafrechtelijke rechtshandhaving, zoals politie, openbaar ministerie, rechterlijke macht, gevangeniswezen en reclassering, maar ook andere actoren komen aan bod.
Naast aandacht voor het functioneren van de individuele organisaties, kijken we naar de samenwerking tussen de organisaties en de uitdagingen en problemen die zich daarbij aandienen. Hoewel het concept ‘strafrechtsketen’ het beeld van een geoliede machine oproept, blijkt de aansluiting van de verschillende schakels in de keten in de praktijk lastig te zijn. Deels liggen de uitdagingen op organisatorisch en praktisch vlak, maar we kijken vooral naar discrepanties voortvloeiend uit uiteenlopende doelstellingen, verwachtingen en conflicterende belangen. Daarnaast analyseren we de organisaties in de rechtshandhaving als uitvoerders van beleid. We bekijken actoren niet alleen als zogenaamde 'street level bureaucrats' maar bestuderen vraagstukken rond de implementatie van veiligheidsbeleid in alle lagen van de organisaties die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van nationaal en lokaal veiligheidsbeleid.

Door de diverse gastdocenten werkzaam bij organisaties in de rechtshandhaving is er ruime aandacht voor dit soort vraagstukken in de praktijk. De werkgroepen zijn gericht op het actief ontwikkelen en expliciet uiten van een kritische blik op de strafrechtspleging. Dit wordt ten eerste gestimuleerd door de voorgeschreven literatuur en ten tweede staat discussie tijdens de werkgroep en met gastdocenten tijdens de werkgroep centraal. Studenten worden uitgedaagd kritisch te kijken naar de – ogenschijnlijk voor de hand liggende – keuzes en stappen van de verschillende betrokken organisaties om zo eventuele discrepanties aan het licht te brengen.

Leerdoelen

Na afloop van dit vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:

  • Koppelen van de taken, doelstellingen en belangen van de verschillende organisaties in de rechtshandhaving aan de klassieke gedachte achter de Nederlandse strafrechtspleging;

  • Kritisch analyseren van praktijkvoorbeelden van de rol van organisaties in de rechtshandhaving aan de hand van de voorgeschreven literatuur;

  • Identificeren en verklaren van de problemen in de implementatie van nationaal en lokaal veiligheidsbeleid door organisaties in de rechtshandhaving door inzichten uit te literatuur toe te passen op casuïstiek;

  • Reconstrueren en evalueren van het proces van de strafrechtspleging aan de hand van een casus of specifiek delict;

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 6

  • Docent(en): dr. Peeters en gastdocenten

  • Vereiste voorbereiding door studenten: U dient voor de hoorcolleges de betreffende literatuur gelezen te hebben. De hoorcolleges zijn een aanvulling op en geen vervanging van intensieve zelfstudie. Via de leidraad op Brightspace kunnen studenten nagaan om welke literatuur het gaat.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 6

  • Namen docenten: dr. T Peeters, mw. X. Li MSc en gastdocenten

  • Voor de werkgroepen geldt een verplichte aanwezigheid. Voorafgaand en tijdens de werkgroepen werkt u aan opdrachten, die mede als oefening dienen voor de eindopdracht. De uitwerkingen van de opdrachten worden gebundeld in een portfolio. Mede vanwege het karakter van praktische oefening is het opstellen van een compleet portfolio een verplicht onderdeel van het vak; alle opdrachten dienen met goed gevolgd te worden afgerond om het vak te kunnen afronden.

  • NB: de werkgroepen hebben dus de status van een praktische oefening.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Tentamen

  • Bij het bepalen van het eindcijfer weegt het tentamen voor 100%. Aangezien het vak een praktische oefening bevat, dient daarnaast aan alle werkgroepeisen te zijn voldaan om het vak te kunnen behalen. Dat wil zeggen, alle werkgroepopdrachten dienen als voldoende te zijn beoordeeld.

  • Herkansing: bij een klein aantal deelnemers bestaat de mogelijkheid dat het hertentamen mondeling wordt afgenomen.

  • Werkgroepverplichting: aanwezigheid, voorbereiding en opdrachten. Bij meer dan één werkgroep afwezig volgt een alternatieve opdracht.

  • De resultaten van de deeltoetsen die met goed gevolg zijn afgelegd, blijven geldig tot en met het collegejaar volgend op dat waarin zij zijn behaald. Hierop bestaat één uitzondering: wanneer de leerdoelen, inhoud, opzet of toetsing van het vak verandert, kan de vakcoördinator besluiten dat de geldigheid van de betreffende deeltoets op didactische gronden dient te vervallen. Dit zal dan worden aangegeven in de vakbeschrijving van het collegejaar waarin de verandering(en) word(t)(en) doorgevoerd.

Inleverprocedures
Werkgroepopdrachten: op Brightspace voor aanvang werkgroep. Eisen en tijdstippen worden voorafgaand aan de cursus in de leidraad bekend gemaakt.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.

Arbeidsmarktvoorbereiding en (studie)loopbaan

In dit vak verzorgen diverse gastdocenten vanuit de strafrechtsketen een college. Studenten krijgen daardoor veel actuele inzichten uit de organisaties van de strafrechtelijke rechtshandhaving en maken kennis met de aspecten die binnen deze instellingen een rol spelen. De volgende concrete vaardigheden die in het vak centraal staan, zijn van belang ter voorbereiding op de arbeidsmarkt:

  • Schrijfvaardigheden

  • Kritisch denken

  • Arbeidsmarktoriëntatie

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:
Wordt aangekondigd op de Brightspace-omgeving van het vak.

Leidraad:
Wordt aangeboden via de Brightspace-omgeving van het vak.

Aanmelden

Zie voor informatie over aanmelding de website onder het kopje “aanmelding onderwijs en tentamens”.

Contact

  • Vakcoördinator: dr. T. Peeters

  • Werkadres: Steenschuur 25

  • Bereikbaarheid: Op afspraak via het secretariaat

  • Telefoon: 071 – 527 7462

  • E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Strafrecht & Criminologie

  • Afdeling: Criminologie

  • Kamernummer secretariaat: B3.11

  • Openingstijden: maandag t/m vrijdag, van 09.00 tot 12.30 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 – 527 7462

  • E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Indien er van overheidswege (corona-)beperkingen worden opgelegd, is deze vakbeschrijving onderhevig aan wijzigingen.