Toegangseisen
Geen.
Beschrijving
Strafrecht is publiekrecht: als een strafbaar feit wordt gepleegd, kan de overheid optreden ter bescherming van de rechtsorde. Dat impliceert dat de overheid ook in de plaats treedt van de getroffen burger, het slachtoffer. Daarbij kan de overheid vergaand in het leven van andere burgers ingrijpen, door bijvoorbeeld dwangmiddelen toe te passen en vrijheidsstraffen op te leggen. Strafrecht vraagt daarom uitdrukkelijk om een duidelijk wettelijk kader dat deze inbreuk op (mensen)rechten rechtvaardigt. Bij het opstellen van dat wettelijk kader moeten voortdurend afwegingen worden gemaakt tussen de belangen van de samenleving (inclusief slachtoffers) en verdachten. Dit maakt strafrecht een moeilijk, maar ook een uitermate boeiend rechtsgebied. Tijdens het vak Inleiding strafrecht maakt u op inleidende wijze kennis met het materiële strafrecht (de strafbare gedragingen), het formele strafrecht (het strafproces) en het sanctierecht. Dit gebeurt aan de hand van onderwerpen als het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel, de voorwaarden voor strafbaarheid, uitbreiding en inperking van strafbaarheid, opsporing en vervolging, het opportuniteitsbeginsel, de berechting aan de hand van het rechterlijk beslissingsmodel en het sanctierecht. Deze onderwerpen vormen de basis voor de andere strafrechtelijke vakken van de bacheloropleiding: Materieel strafrecht in het tweede jaar en Strafprocesrecht in het derde jaar. In deze vervolgvakken wordt verdere verdieping aangebracht in hetgeen u tijdens Inleiding strafrecht heeft geleerd. Het inleidende karakter van Inleiding strafrecht brengt met zich dat sommige onderwerpen wel in de hoorcolleges en/of voorgeschreven literatuur en jurisprudentie aan de orde komen, maar minder of niet in de werkgroepen.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Doel van het vak is het bieden van een introductie in het materiële en formele strafrecht en het sanctierecht teneinde u voor te bereiden op de strafrechtelijke vakken in het tweede en het derde jaar van de bachelor.
Na afronding van het vak heeft de volgende kwalificaties verworven:
U kunt benoemen en beschrijven op welke dragende beginselen en uitgangspunten het materiële en formele strafrecht en sanctierecht zijn gebaseerd. Uit die beginselen en uitgangspunten kunt u implicaties afleiden voor concrete aspecten van het positieve recht.
U kunt de verschillende fasen van het strafproces alsmede de bij die verschillende fasen behorende en werkzame actoren benoemen en onderscheiden.
U kunt de betekenis van de algemene voorwaarden voor strafbaarheid uitleggen en toelichten hoe deze zich tot elkaar verhouden.
U kunt, aan de hand van de in een eenvoudige casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden van een materieelrechtelijk leerstuk is voldaan.
U kunt, aan de hand van de in een eenvoudige casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden voor de toepassing van strafvorderlijke bevoegdheden is voldaan.
U kunt uitleggen op welke wijze de vervolgingsbeslissing wordt genomen, wat deze kan inhouden en op welke wijze strafrechtelijk beleid in de Nederlandse strafrechtspleging wordt vormgegeven.
U kunt in een eenvoudige casus, aan de hand van het beslissingsmodel van artikel 348/350 Sv, bepalen welke (eind)uitspraak volgt.
U kunt in een eenvoudige casus beoordelen of, en onder welke voorwaarden, strafrechtelijke sancties mogen worden toegepast
Rooster
Zie MyTimetable.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 7
Naam docent: prof. mr. J.M. (Jeroen) ten Voorde
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: mr. K. (Kiki) Twisk, mr. L. (Laura) Wijtman en anderen.
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof en voorbereiding van de per onderwijsweek aangegeven opdrachten. Studenten die niet voldoende zijn voorbereid op de werkgroep en/of die niet voldoende actief participeren in de werkgroep, worden uitgesloten van deelname aan de werkgroep.
Toetsing
Tentamen: 3 uur
Schriftelijk tentamen bestaande uit 30 meerkeuzevragen en een of meer essayvragen. Bij de berekening van het cijfer tellen de meerkeuzevragen mee voor 80% en de essayvraag of -vragen voor 20%.
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en werkgroepen.
Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
LLiteratuur:
Literatuur:
M.J. Kronenberg & B. de Wilde, Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht (9e druk), Deventer: Kluwer 2022 (ISBN 9789013166170).
Let op! Nieuwe druk t.o.v. studiejaar 2021/2022.F.A.J. Koopmans, Het beslissingsmodel van 348/350 Sv (bewerkt door F.W. Bleichrodt, J.H.J. Verbaan & R.J. Verbeek) (14e druk), Deventer: Kluwer 2022 (ISBN 9789013163536), alleen hoofdstuk 1 tot en met hoofdstuk 5.
Let op! Nieuwe druk t.o.v. studiejaar 2021/2022.Wetteneditie 2022-2023 van Kluwer, Ars Aequi of Sdu. LET OP! U dient elke week uw wettenbundel mee te nemen naar de werkgroep en het hoorcollege.
Let op! Nieuwe druk t.o.v. studiejaar 2021/2022.De voorgeschreven arresten (zie hiervoor het werkboek). Hiertoe kan worden aangeschaft de laatste druk van de arrestenbundel T. Blom, Arresten strafrecht/strafprocesrecht, Deventer: Kluwer.
Werkboek:
- Werkboek Inleiding strafrecht 2022-2023. Gepubliceerd op Brightspace.
Aanmelden
Zie voor informatie over aanmelding de website onder het kopje “aanmelding onderwijs en tentamens”.
Contact
Vakcoördinator: Mw. mr. L. (Laura) Wijtman
Werkadres: Steenschuur 25, Kamer B3.18.
Bereikbaarheid: l.wijtman@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht en Criminologie
Afdeling: Straf- en strafprocesrecht
Kamernummer secretariaat: B3.11
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 527 7324
Opmerkingen
Indien er van overheidswege (corona-)beperkingen worden opgelegd, is deze vakbeschrijving onderhevig aan wijzigingen.