Studiegids

nl en

Veldonderzoek Gedragsbiologie

Vak
2020-2021

Toegangseisen

Theoriecursus Gedragsbiologie dient met goed gevolg te zijn afgelegd.

Contact

Coördinator: dr.H.Slabbekoorn Email: h.w.slabbekoorn@biology.leidenuniv.nl

Beschrijving

De cursus sluit aan op de theoriecursus Gedragsbiologie. In een relatief zelfstandig uitgevoerd onderzoek worden gegevens verzameld in het veld die aansluiten bij de theorie over causatie, ontwikkeling, functie, en evolutie van gedrag. Doel van de cursus is inzicht te verkrijgen in het observeren en kwantificeren van diergedrag in de natuurlijke context, en het selecteren van meetbare en inzichtverschaffende gedragskarakteristieken gekoppeld aan een wetenschappelijke vraagstelling. Er kan gewerkt worden aan gewervelde dieren als vogels, vissen, en zoogdieren, als het gaat om observaties in vrijheid en non-invasieve manipulatie van de fysieke en sensorische omgeving, waarbij het dier vrij is om te gaan en staan waar het wil. Er kan ook gewerkt worden aan ongewervelden, zoals pissebedden, krekels, watervlooien, of waterkevers, waarbij dieren onder goede omstandigheden worden gehuisvest en na gedragsobservaties weer kunnen worden vrijgelaten op de plek van vangen. De studenten zullen samen met de docent vorm geven aan de manier van data verzamelen en het selecteren van geschikte onderzoekslocaties in en rondom Leiden.

Leerdoelen

Doelstellingen en Eindtermen:
Aan het eind van de cursus moeten studenten een goed beeld hebben gekregen van alle aspecten van zelfstandig onderzoek doen. Ze moeten de opzet van een wetenschappelijk onderzoek zelf kunnen uitdenken en ook herkennen in andermans werk, compleet met conceptuele achtergrond, hypothese, vraagstellingen, verwachtingen, en manier van aanpak in observationele en experimentele onderdelen. We verwachten ook dat de cursus er voor heeft gezorgd dat de creativiteit is geprikkeld en dat de mogelijke neiging tot passiviteit tijdens interactieve en groepsgewijze onderwijsonderdelen is verminderd. Ten slotte zal er een aanzienlijke toename zichtbaar moeten zijn in met name de kennis en ervaring op het gebied van het verzamelen en grafisch en statistisch verwerken van gedragsgegevens bij in het wild levende dieren.

Rooster

Van 10 mei 2021 tot en met 4 juni 2021, voor detailrooster zie Brightspace.

  • 1e dag: 9.00 Start cursus in de Practicumzaal op de 1e verdieping van het Sylvius

  • 1e en 2e week: Leren observeren, kwantificeren, en verwerken van gedragsdata tegen de achtegrond van een conceptueel kader. Diverse veldcolleges en demonstraties van bioacoustische veldexperimenten (werktijden doorgaans van: 9.00-17.00, enkele keren verplicht vroeg op).

  • 3e en 4e week: Ontwerpen en plannen van eigen onderzoekje per groepje van 3-4 studenten. Verzamelen velddata en uitwerken tot verslag en presentatie (werktijden variabel afhankelijk van opzet onderzoek, kan vroeg in morgen, midden op de dag, of laat in de avond zijn, i.i.g. ongeveer 8 uur per dag). Er kan gewerkt worden aan onderwerpen met geluid en zonder geluid en men kan dieren boven en onder water bestuderen. Sommige onderwerpen kunnen ook observaties binnen betreffen.

  • Op de laatste dag is het symposium met afsluitende praatjes

Onderwijsvorm

Een groot aantal verschillende facetten van veldonderzoek plannen en uitvoeren zullen aan bod komen. In de eerste week zal met de hele groep gezamelijk een aantal opdrachten worden uitgevoerd, waarbij studenten eigen observaties zullen verzamelen. Ook zal er in die eerste week nadrukkelijk worden stilgestaan bij veldtechnieken voor bioacoustisch onderzoek, waarbij studenten een gerepliceerde set experimenten uitvoeren, en waarbij ze zelf soms als zender en soms als ontvanger van een geluidsignaal functioneren. In de tweede week gaat het meer zelfstandige onderzoek van start. Na het formuleren van een vraagstelling binnen een theoretisch kader zullen er binnen of buiten gegevens worden verzameld die verder worden verwerkt, om daarna grafisch te worden weergegeven en statistisch getoetst. In groepjes worden de gegevens verzameld die mogelijk weer in teamverband kunnen worden uitgewisseld en verwerkt. Er wordt een verslag geproduceerd en de cursus wordt afgesloten met mondelinge presentaties.

Toetsing

Presentatie van exploratie-opdracht, individuele toets theorie en onderzoeksverslag

Inzage en feedback op het tentamen

Datum: Nog niet bekend

Brightspace

Detail informatie wordt op Brightspace geplaatst.

Literatuur

Leesmateriaal en specifieke uitleg of handleidingen worden via Brightspace beschikbaar gemaakt en primaire literatuur zal via de reguliere zoekmachines en universitaire abonnementen toegankelijk zijn.

Aanmelden

Via USIS
Maximaal aantal deelnemers: 85

Opmerkingen

Cursus waarbij vakinhoudelijke kennis wordt opgedaan, maar waarin vooral, via enthousiaste deelname en actieve participatie en door veel interactie met docent en medestudenten, een belangrijke ontwikkeling kan worden doorgemaakt voor de stages later in de studie.